صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی چیست؟

صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی چیست؟

از دید سرمایه‌گذار، صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی (Private Equity Fund) یا به اختصار صندوق PE، یک روش نوین سرمایه‌گذاری است که تلاش می‌کند به جای سرمایه‌گذاری‌های سنتی، روی شرکت‌های خصوصی نسبتاً بالغِ خارج از بورس (سهامی خاص)، سرمایه‌گذاری کرده و با در دست گرفتن تمام یا بخشی از کنترل آن‌ها، بازده زیادی را بدست آورد.

از دید شرکت‌های سرمایه‌پذیر، صندوق ‌PE یک روش نوین تامین مالی است که جایگزین روش‌های پردردسر سنتی تامین سرمایه همچون عرضه عمومی و وام‌های بانکی شده و در یک بازه زمانی مناسب، آن‌ها را از دغدغه تامین مالی رها می‌کند. بنابراین صندوق PE، ابزار مالی مدرنی است که سه بخش جمع‌آوری سرمایه، مدیریت عملیاتی و سرمایه‌گذاری را دربرمی‌گیرد. صندوق‌های PE‌ دارای عمر متوسط ۷ تا ۱۰ سال هستند و در این مدت، سرمایه قابل برداشت نیست و به همین دلیل است که این نوع سرمایه‌گذاری بیشتر به سرمایه‌گذاران موسسه‌ای و افراد با ثروت خالص زیاد محدود می‌شود.

با این حال، دلیل اصلی ترغیب به سرمایه‌گذاری PE، بازدهی بهتر آن نسبت به بازارهای سهام عمومی است. از آنجایی که صندوق‌های PE روی شرکت‌های بالغ‌تر سرمایه‌گذاری می‌کنند، برای به دست آوردن نفوذ یا کنترل بر عملیات شرکت، به سرمایه قابل توجهی نیاز دارند. هر صندوق‌ PE‌ معمولاً در زمینه‌ خاصی تخصص دارد و برهمین اساس، راهبرد خاص خود را اتخاذ نموده و نوع خاصی از شرکت‌ها را (بر اساس چرخه حیاتش) هدف قرار می‌دهد (شکل ۱). بنابراین صندوق‌های PE می‌توانند در شرکت‌های جوان‌تر با آینده‌های درخشان (مانند سرمایه‌گذاری خطرپذیر که در مجله قبل به آن پرداختیم)، شرکت‌های تثبیت‌شده با جریان‌های نقدی قابل اعتماد، یا شرکت‌های ورشکسته‌ای که نیاز به بازسازی دارند، تخصص داشته باشند.

شکل ۱: جایگاه انواع سرمایه‌گذاری در مراحل رشد کسب‌وکارهای استارت‌آپی

سرمایه‌گذاران صندوق PE

رایج‌ترین راهبردهای سرمایه‌گذاری در PE
۱- سرمایه‌گذاری خطرپذیر
۲- خرید اهرمی
۳- سرمایه‌گذاری در رشد
۴- شرکت‌های ورشکسته

فقط سرمایه‌گذاران نهادی و سرمایه گذاران معتبر (Accredited Investors)، امکان سرمایه‌گذاری در  یک صندوق PE را دارند. سرمایه‌گذاران معتبر دارای دانش مالی لازم برای ارزیابی این نوع سرمایه گذاری و مدیریت آن بوده و لازم است تا چند معیار از جمله درآمدهای خاص یا ثروت خالص بالا داشته باشند. به دلیل این شرایط سخت، سرمایه‌گذاران صندوق‌های PE معمولاً موسساتی مانند صندوق‌های بازنشستگی و بانک‌ها یا افرادی مانند مدیران سرمایه‌گذاری و افرادی با ثروت خالص بالا هستند.

ساختار صندوق PE

یک صندوق PE، دو جز کلیدی دارد: شرکای مدیر (General Partners) یا به اختصار GPها و شرکای با مسئولیت محدود (Limited Partners) یا به اختصار LPها (شکل ۲). LPها، سرمایه‌گذاران، اشخاص ثالث نهادی یا افرادی هستند که بخش عمده‌ای از سرمایه به کار گرفته‌شده توسط صندوق‌های PE را تامین کرده و در ازای آن سهام مالکیت یا سهام صندوق را دریافت می‌کنند.GPها، مدیریت و اقدامات صندوق را مدیریت کرده و در شرکت‌های مختلفی سرمایه‌گذاری می‌کنند که در نهایت پورتفوری صندوق PE را تشکیل می‌دهند. GPها درصد کمتری از سهام را نیز در اختیار دارند. رایج‌ترین قاعده کارمزد در صندوق‌های PE برای LPها و GPها، ۲ به ۲۰ است. بر این اساس،۲ ٪ از کل دارایی‌های تحت مدیریت، به کارمزد مدیریت GPها تخصیص می‌یابد (حتی زمانی که عملکرد صندوق موفقیت‌آمیز نباشد) و ۲۰ ٪ از درآمد پس از سررسید نیز به آن‌ها پرداخت می‌شود. در پایان عمر صندوق، سرمایه‌گذاران یا همان شرکای با مسئولیت محدود، پول خود به علاوه سودهای کلان حاصل از فروش و عرضه اولیه عمومی را دریافت می‌کنند.
شکل ۲: ساختار درونی صندوق‌ سرمایه‌گذاری خصوصی

تفاوت PE با VC

اگرچه سرمایه‌گذاری خطر‌پذیر (VC) به عنوان یکی از متداول‌ترین راهبردهای PE درنظر گرفته می‌شود، اما چند تفاوت کلیدی با آن دارد. به طور کلی در VCها معمولا از استارت‌آپ‌ها و کارآفرینان حمایت شده و تأمین مالی معمولاً در ازای ۵۰٪ از سهام شرکت یا کمتر انجام می‌شود. سرمایه‌گذاران آن تمایل دارند رویکردی مشاوره‌ای یا بدون دخالت را اتخاذ کنند. همچنین بازده، پس از خرید یا عرضه عمومی شرکت محقق می‌شود.  اما PEها معمولا در مراحل مختلف کسب‌وکارهای تثبیت‌شده سرمایه گذاری می‌کنند. تأمین مالی در ازای تصاحب اکثریت سهام یا مالکیت کامل شرکت انجام می‌شود. سرمایه‌گذاران تمایل دارند به طور فعال در مدیریت و عملیات شرکت مشارکت کنند. معمولاً بازده، زمانی محقق می‌شود که شرکت رشد کند یا در مورد شرکت‌ ورشکسته، زمانی که فروخته یا دوباره عرضه عمومی شود. از جمله معایب صندوق‌های PE می‌توان به امکان ریسک بالا، فرآیند نسبتا طولانی بازگشت سرمایه و محدود بودن به سرمایه‌گذاران نهادی و معتبر اشاره کرد.

پیام بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *